ΚΡΙΣΤΟΦΕΡ ΛΙ: Ζωή σαν κινηματογραφική ταινία

«Για να γίνεις θρύλος, πρέπει είτε να είσαι νεκρός είτε υπερβολικά μεγάλος». - SIR CHRISTOPHER LEE

Ποια ζωή είναι διεσταλμένη στο έπακρο από γνώση και εμπειρία;
Η ζωή που μπορεί και συμπυκνώνει την αιωνιότητα σε μια στιγμή. Η ζωή σαν αυτή που έζησε αυτός ο υπέροχος τύπος.
Από τον ρόλο του Σάρουμαν στην τριλογία του «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών» και από την τριλογία του «Χόμπιτ», μέχρι τον Κόμη Ντόκου στην δεύτερη τριλογία του «Πολέμου των Άστρων», αλλά και από τον κλασσικό πλέον «Κόμη Δράκουλα» της Hammer Films, μέχρι το εξαιρετικό «The Wicker Man» του 1973 (το οποίο θεωρούσε ως αγαπημένο του), ο Sir Christopher Lee (27/5/1922 – 7/6/2015) υπηρέτησε με τον δικό του μοναδικό τρόπο τον Κινηματογράφο.
Ιδού λοιπόν μερικά απίστευτα γεγονότα για τη ζωή και την καριέρα του:


1. Η μητέρα του ήταν Ιταλίδα κοντέσα, απόγονος του αυτοκράτορα Καρλομάγνου.

2. Μιλούσε άπταιστα έξι γλώσσες και μπορούσε να απαγγείλει Όμηρο στο πρωτότυπο κείμενο.

3. Είχε συναντήσει τους δολοφόνους του Ρασπούτιν, πρίγκιπα Γιουσούποφ και δούκα Ντμίτρι Πάβλοβιτς.

4. Στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο έγινε αξιωματικός πληροφοριών για την Περιπολία Μεγάλης Ερήμου -πρόδρομο της SAS- των ειδικών δυνάμεων της Βρετανίας. Πολέμησε τους Ναζί στη Βόρεια Αφρική, έχοντας συχνά έως και πέντε αποστολές την ημέρα.
Επιπλέον, κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου:
- βοήθησε στην ανακατάληψη της Σικελίας
- απέτρεψε μια ανταρσία μεταξύ των στρατευμάτων του
- προσβλήθηκε από ελονοσία έξι φορές μέσα σε ένα χρόνο
- ανέβηκε στον Βεζούβιο τρεις ημέρες πριν από την έκρηξή του, στα πλαίσια αποστολής
- μετακινήθηκε στην ακόμη πιο επίλεκτη «Special Operations Executive», της οποίας οι αποστολές είναι ακόμη απόρρητες, αλλά αφορούσαν «τη διεξαγωγή κατασκοπείας, σαμποτάζ και αναγνώρισης στην κατεχόμενη Ευρώπη εναντίον των δυνάμεων του Άξονα».

(Ο Lee απέφευγε να μιλάει πολύ για την εποχή αυτή, αλλά σε κάποια στιγμή μετά από χρόνια δήλωσε: «Έχω δει πολλούς άνδρες να πεθαίνουν μπροστά μου – τόσους πολλούς μάλιστα που έχω σχεδόν σκληρύνει σε αυτό το θέαμα. Έχοντας δει τα χειρότερα που μπορούν να κάνουν οι άνθρωποι ο ένας στον άλλο, τα αποτελέσματα των βασανιστηρίων, τους ακρωτηριασμούς και βλέποντας κάποιον να γίνεται κομμάτια από μια βόμβα, αναπτύσσεις ένα είδος κελύφους. Αλλά έπρεπε να το κάνω. Έπρεπε να το κάνω. Διαφορετικά δεν θα είχαμε κερδίσει ποτέ».
Μέχρι το τέλος του πολέμου είχε λάβει επαίνους για γενναιότητα από τις κυβερνήσεις της Βρετανίας, της Γαλλίας, της Πολωνίας, της Τσεχίας και της Γιουγκοσλαβίας).

5. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο πέρασε τον χρόνο του κυνηγώντας Ναζί με το Κεντρικό Μητρώο Εγκληματιών Πολέμου και Υπόπτων Ασφαλείας.  Και όλα αυτά τα είχε κάνει μέχρι την ηλικία των 25 ετών.

6. Στη δεκαετία του ’50, ο Lee ήταν αρραβωνιασμένος με την Henriette von Rosen, κόρη του κόμη Fritz von Rosen. Καθώς ο κόμης δεν τον συμπαθούσε, αρνήθηκε να επιτρέψει στην κόρη του να τον παντρευτεί, εκτός και αν έπαιρνε την έγγραφη ευλογία του βασιλιά της Σουηδίας. Ο Lee την πήρε.

7. Ήταν ξάδερφος με τον Ian Fleming, ο οποίος είχε εμπνευστεί από το αριστοκρατικό ύφος και τις πολεμικές εμπειρίες του Lee για να ολοκληρώσει τον χαρακτήρα του James Bond.


8. Είναι στο Βιβλίο Γκίνες ως ο ηθοποιός με τη μεγαλύτερη φιλμογραφία: 244 τανίες!
Επίσης, κατέχει τα ρεκόρ του ψηλότερου πρωταγωνιστή (1.96), των περισσότερων συμμετοχών σε σκηνές με ξιφομαχία (17), αλλά και του γηραιότερου που έχει χαρίσει τη φωνή του σε βιντεοπαιχνίδια, αφού επανέλαβε τον ρόλο του Σάρουμαν στο LEGO The Hobbit το 2014, όταν ήταν 92 ετών!

9. Εκτός από την κινηματογραφική του καριέρα, ήταν πρωταθλητής ξιφασκίας, τραγουδιστής όπερας και δεινός γκόλφερ.

10. Στο γύρισμα της σκηνής της ξιφομαχίας με τον Errol Flynn στην ταινία «Σκοτεινοί Εκδικητές» το 1955, ο Flynn άθελά του τραυμάτισε άσχημα τον Lee στο μεσαίο δάχτυλο, σχεδόν αποκόπτοντάς το. Ο Lee το έδεσε πρόχειρα, επανήλθε στο γύρισμα και «κούρεψε» αστραπιαία με το ξίφος του την περούκα του Flynn τη στιγμή που τη φορούσε. Δυστυχώς, η ζημιά στο δάχτυλο του Lee ποτέ δεν αποκαταστάθηκε πλήρως.

11. Κουρασμένος από το να παίζει τον Δράκουλα και νιώθοντας ότι οι ταινίες είχαν γίνει κατώτερες των περιστάσεων, ο Lee προσπάθησε να εγκαταλείψει τον ρόλο, αλλά τα στελέχη του στούντιο τον έπεισαν να επιστρέψει, τονίζοντας πόσοι άνθρωποι θα έμεναν χωρίς δουλειά αν ο Λι σταματούσε να κάνει επιτυχίες. Ο Lee συμφώνησε να πρωταγωνιστήσει στον «Δράκουλα: Ο άρχων του Σκότους» του 1966, αλλά επειδή όπως θεώρησε το σενάριο ήταν τόσο απαίσιο αρνήθηκε επίμονα να πει οποιονδήποτε διάλογο. Η εταιρία παραγωγής αποφάσισε ότι ήταν πολύ πιο σημαντικό να έχει πρωταγωνιστή τον μουγκό Lee σε αντίθεση με οποιονδήποτε άλλον, και έτσι έβαλε τον Δράκουλα να σφυρίζει και να φωνάζει σε όλη την ταινία.

12. Ήταν μεγάλος θαυμαστής του J. R. R. Tolkien -τον είχε μάλιστα συναντήσει προσωπικά- και διάβαζε τον «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών» κάθε χρόνο. Στα δε γυρίσματα της ταινίας οι συντελεστές τον συμβουλεύονταν συχνά για τις λεπτομέρειες της πλοκής.

13. Ο σκηνοθέτης Peter Jackson στα γυρίσματα του «Άρχοντα», του υπέδειξε πώς ήθελε να παιχτεί η σκηνή του θανάτου του Σάρουμαν. Ο Lee του απάντησε: «Πίτερ, ξέρεις τον ήχο που κάνει ένας άνθρωπος που μαχαιρώνεται πισώπλατα; Εγώ ξέρω».
Ο Jackson φυσικά άφησε τον Lee να γυρίσει να παίξει όπως εκείνος πίστευε.

14. Ο Muhammad Ali αφιέρωσε στον Lee τη μεγάλη νίκη του εναντίον του Joe Frazier: «Θέλω απλώς να πω ότι κέρδισα αυτόν τον αγώνα για τον Κρίστοφερ Λι, ο οποίος είναι εκεί έξω και με παρακολουθεί τώρα»

15. Ήταν μεγάλος οπαδός της Heavy Metal και κυκλοφόρησε το πρώτο του heavy metal άλμπουμ το 2010 σε ηλικία 88 ετών, με τίτλο «Charlemagne: By the Sword and the Cross», το οποίο κέρδισε το βραβείο «Spirit of Metal» από την τελετή Metal Hammer Golden Gods 2010. Το συγκεκριμένο βραβείο του το απένειμε ο θρύλος της Heavy Metal, Tony Iommi. Έτσι, έγινε ο γηραιότερος metal ερμηνευτής και ο γηραιότερος μουσικός που βρέθηκε ποτέ στα μουσικά charts του Billboard.

16. Μεταξύ άλλων, έγινε Ιππότης Διοικητής του Εξαιρετικότερου Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας το 2009, Διοικητής του Σεβαστού Τάγματος του Αγίου Ιωάννη το 1997, Διοικητής του Τάγματος Τεχνών και Γραμμάτων από τη γαλλική κυβέρνηση το 2011, κέρδισε βραβείο της Βρετανικής Ακαδημίας Κινηματογραφικών και Τηλεοπτικών Τεχνών το 2011 και έλαβε το Βραβείο «The Bram Stoker Award for Lifetime Achievement» το 1994.


 

Συνέχεια...

ΟΒΕΛΙΑΣ ΣΚΥΛΟΣ











Αυτό το Πάσχα θα πρωτοτυπήσω. Δηλαδή...όχι εγώ ακριβώς. Ο Θεός μου το θέλει. Και ο γιος του. Και οι Άγιοι. Από τον Άγιο Δημήτριο (μεγάλη η χάρη του) μέχρι τον Άγιο Σπυρίδωνα (μεγάλη η χάρη του επίσης).

Ναι, θα πρωτοτυπήσω. Δεν θα σουβλίσω αρνί ή κατσίκι. Θα σουβλίσω ΣΚΥΛΟ.
Λέω να βρω έναν εκτροφείου, με pedigree και παράσημα. Και θα τον ονομάσω Οβελίξ.
Οβελίξ, ο οβελίας σκύλος. Σούπερ ονοματάκι, έτσι; Γιατί εμείς οι χριστιανοί έχουμε ΚΑΙ χιούμορ. Θα τον παχύνω λοιπόν με εντατικούς ρυθμούς και τη Μεγάλη Πέμπτη θα τον σφάξω. Θα προσέξω μάλιστα το κόψιμο στο λαιμό να είναι βαθύ. Από τη σφαγίτιδα έως την τραχεία -και τούμπαλιν.

Γιατί όπως προανέφερα, αυτό θέλει ο Θεός μου. Και ο γιος του. Και οι Άγιοι. Μεγαλύτερες τομές αφαίμαξης. Περισσότερο αίμα. Ο σκύλος συμβολίζει Εκείνον (προσοχή στο κεφαλαίο 'Ε') που έχυσε το αίμα του στον Σταυρό. Για να σωθούμε. Από τι, δεν ξέρω, θα σε γελάσω.

Η ουσία είναι πως σωθήκαμε. Βέβαια έχουν περάσει δυο χιλιάδες χρόνια από τότε...Τρισεκατομμύρια τετράποδα βρέθηκαν με σκισμένους λαιμούς και το αίμα έχει χυθεί άφθονο. Ο Θεός μου όμως είναι απαιτητικός. Του αρέσουν τα σύμβολα και οι συμβολισμοί. Τον λόγο δεν τον γνωρίζω, δεν έχει ίσως και σημασία. Γιατί άλλωστε να έχει περισσότερη αξία ο σφαγμένος μου σκύλος από ένα σφαγμένο αρνί;

Α, ναι. Σωστά. Ο γιος του Θεού αναφέρεται ως "αμνός". Πουθενά δεν αναφέρεται ότι είναι ο "σκύλος" του Θεού. Ίσως λίγο άδικο βέβαια για το σκυλίσιο είδος, καθώς ένας σκύλος είναι από τη φύση του πιστός. Και με νοημοσύνη. Γιατί λοιπόν να είναι ο γιος του Θεού ένα συνηθισμένο πρόβατο μέσα στα κοπάδια συνηθισμένων προβάτων;

Γι αυτό σου λέω, αδερφέ εν Χριστώ που διαβάζεις αυτές τις γραμμές: Πρέπει να ξεκινήσουμε να σουβλίζουμε σκύλους το Πάσχα. Να στροβιλίζεται το πεκινουά δίπλα από το χάσκι. Και πιο πέρα, οι μερακλήδες της πίστης να ψήνουν παϊδάκια από Τσόου Τσόου και Αγίου Βερνάρδου.

Είδες όμως κάτι πράγματα; Το παράκανα τώρα και θα με πεις "βάρβαρο"! Σίγουρα δεν θα ήθελες αδερφέ μου να δεις τον Μπούμπι, την Ίρμα, τον Φιντέλ και τη Σούζι να παθαίνουν κάτι τέτοιο, ε; Μόνο βάρβαροι λαοί τα κάνουν αυτά! Λαοί που ΔΕΝ είναι ΚΑΝ χριστιανοί άλλωστε!

Ωστόσο, σκέψου και απάντησέ μου: Τι διαφορά έχει ο σφαγμένος οβελίας-Οβελίξ σκύλος μου, ο ξεκοιλιασμένος Μπούμπι, οι ακρωτηριασμένες Ίρμα και Σούζι, με τα χιλιάδες αιγοπρόβατα που περιμένουν τη σειρά τους στη σούβλα;

Σε έφερα σε δύσκολη θέση εν Χριστώ αδερφέ μου; Δεν θα 'πρεπε, γιατί γνωρίζουμε και οι δύο καλά, ότι ο Θεός μας θεωρεί ότι μόνο τα ανθρωποειδή έχουν ψυχή. Δηλαδή ΕΜΕΙΣ. Ο Χριστός για ΕΜΑΣ πέθανε, όχι για τα ζώα. Για τη ΔΙΚΗ ΜΑΣ σωτηρία. Το ξέχασες;

Οπότε, άσε με να κάνω το χρέος μου στον Ύψιστο όπως εγώ νομίζω.
Αν έχω δίκιο, ο Θεός μας θα κάνει εσένα στήλη άλατος για να αλατίσω τον σκύλο μου.
Αν έχεις εσύ δίκιο, ο οβελίας-Οβελίξ σκύλος θα έχει σφαχτεί άδικα. Και εγώ θα περιμένω σεμνά και ταπεινά να μου πέσει ο ουρανός στο κεφάλι.
Σύμφωνοι;

Συνέχεια...

1413: ΤΟΥΡΚΟΙ, ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΕΒΡΑΙΟΙ ΕΝΩΜΕΝΟΙ ΣΕ ΜΙΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΕΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΕΓΙΝΑΝ ΠΟΤΕ - Η ΚΟΙΝΩΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΕΪΧΗ ΜΠΕΝΤΡΕΝΤΙΝ

 


Ο βίος του Μπεντρεντίν

   Γεννήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 1358 (760 έτος Εγίρας) στη Σιμάβνα (Samawna, Αμμόβουνο στην ελληνική), μία μικρή πόλη, πολύ κοντά στην Αδριανούπολη.
Η μητέρα του ήταν Ρωμιά, κόρη του φρούραρχου των Δημοτικών (Διδυμότειχου) η οποία αφού ασπάσθηκε τον ισλαμισμό και πήρε το όνομα Μελέκ, παντρεύτηκε τον καδή του Διδυμότειχου Ισραήλ. Ο Ισραήλ ήταν ταυτόχρονα και γαζής, δηλαδή πολεμιστής της Πίστης . Η γενιά του αναγόταν σύμφωνα με τις πηγές στον ονομαστό ηγεμόνα των Σελτζούκων Αλαντίν Καϊκουμπάντ. Ο παππούς του, Αμπντούλ Αζίζ, συγκαταλέγεται ανάμεσα στους εθνομάρτυρες των Οθωμανών, με ηρωικούς αγώνες στη Ρωμυλία και ένδοξο θάνατο σε μάχη με τους Βυζαντινούς.

   Γόνος πλούσιας και αριστοκρατικής οικογένειας ο Μπεντρεντίν, μεγάλωσε με τις αρχές της ισλαμικής πίστης και έλαβε σπουδαία για την εποχή εκείνη μόρφωση. Σπούδασε στο Ιεροδιδασκαλείο της Αδριανούπολης (φαίνεται ότι ο Πλήθων - Γεώργιος Γεμιστός ήταν συμμαθητής του εκεί).

   Τις βασικές αρχές της Ισλαμικής πίστης τις διδάχθηκε αρχικά από τον πατέρα του και στη συνέχεια από τους ονομαστούς νομικούς Σαχίνι και Γιουσούφ. Μετέβη στην παλαιά πρωτεύουσα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας Προύσα και παρακολούθησε μαθήματα φιλοσοφίας από τον ελληνικής καταγωγής διδάσκαλο Μαχμούτ Εφέντη. Το 1381 συνεχίζοντας τις σπουδές του πηγαίνει στο Ικόνιο όπου σπουδάζει Λογική και Αστρονομία κοντά στον σοφό Φεϊζουλάχ και λίγο μετά, πριν την ηλικία των 25, στα Ιεροσόλυμα και στο Κάιρο. Κατά την επιστροφή του από το καθιερωμένο για τους πιστούς ταξίδι στη Μέκκα, το 1383 ασπάσθηκε ή μάλλον καλύτερα μυήθηκε στο σουφισμό από το μεγάλο διδάσκαλο Σεΐχη Χασάν Αχλατί.

Με τον Σεΐχη Αχλάτι ο Μπεντρεντίν αναπτύσσει μία νέα πτυχή της προσωπικότητάς του, ενώ είναι ειδικός στον ισλαμικό νόμο (κάτι αντίστοιχο με θεολόγο), γίνεται μυστικιστής και επαναστάτης, μαθαίνει για τον Πανθεϊσμό και τον Υλισμό και εμπνέεται από αντικομφορμιστικές αντιλήψεις. Ο Αχλάτι τον προέτρεψε να πάει στο Ταμπρίζ του Ιράν, που την εποχή εκείνη ήταν το μεγαλύτερο κέντρο του Ισλαμικού μυστικισμού. Στη συνέχεια επιστρέφει στο Κάιρο και διαδέχεται τον Σεΐχη Αχλάτι μετά τον θάνατό του το 1397.


Ένα ποίημα του Ρούμι που συμπυκνώνει την ανεξίθρησκη και μυστικιστική διδασκαλία των Σούφι:

«Για όνομα του θεού, τι πρέπει να γίνει, ω Μουσουλμάνοι, γιατί δεν το ξέρω ούτε κι εγώ.
Ούτε Χριστιανός, ούτε Εβραίος, ούτε Ζωροάστρης, ούτε Μουσουλμάνος είμαι.
Δεν κατάγομαι ούτε από την Ανατολή ούτε από την Δύση, ούτε από την ξηρά ούτε από την
θάλασσα, ούτε από τη γη, ούτε από τον ουρανό, ούτε από την Ινδία, Κίνα, Βουλγαρία, Σάκσιν,
ούτε από το Ιράκ, ούτε από τη γη του Χορασάν.
Δεν είμαι ούτε από τον παρόντα κόσμο, ούτε από τον άλλο, ούτε από τον παράδεισο
ούτε από την κόλαση.
Δεν είμαι ούτε από τον Αδάμ, ούτε από την Εύα.
Ο τόπος μου είναι δίχως όρια.
Δεν έχω ούτε σώμα ούτε ψυχή, διότι ανήκω στην ψυχή του Αγαπημένου.
Είδα τους δύο κόσμους σαν ένα «Ένα ζητώ, ένα γνωρίζω, ένα βλέπω, ένα καλώ. Αυτός είναι ο πρώτος και Αυτός ο τελευταίος.
Αυτός είναι έξω και Αυτός είναι μέσα.
Δεν γνωρίζω κανέναν άλλο εκτός από τον «Ύψιστο»!
Μέθυσα από το ποτήρι της αγάπης, οι δύο κόσμοι έχουν βγει από τη θέα μου.»

   Ο Μπεντρεντίν στο Κάιρο ζει μερικά χρόνια ως μοναχός και έπειτα διορίζεται ως δάσκαλος του γιου και διαδόχου του θρόνου των Μαμελούκων. Μετά τον θάνατο του Χασάν Αλσλατί , αναλαμβάνει πια σεΐχης, δηλαδή ηγούμενος στη Μονή. Διαφορές και συγκρούσεις, μάλλον προσωπικής φύσης παρά θεολογικής, τον αναγκάζουν να εγκαταλείψει τη μονή και να μεταβεί στο Ταμπρίζ (Tabriz), όπου γνωρίζεται με τους κιζιλμπάσηδες ή Κοκκινοκέφαλους και να επηρεαστεί από την αιρετική τους διδασκαλία. Οι κοκκινοκέφαλοι έμειναν γνωστοί στην Ιστορία για τους αντιοθωμανικούς τους αγώνες (το 1511 προκάλεσαν μία τρομερή εξέγερση στη Μικρά Ασία η οποία παραλίγο να διαλύσει την Οθωμανική Αυτοκρατορία και ίδρυσαν τον 16ο Αιώνα την Αντιοθωμανική δυναστεία των Σαφαβιδών).

   Τα χρόνια που έρχονται είναι πολύ δύσκολα για τους λαούς της Βαλκανικής και της Μικράς Ασίας. Ο Μπεντρεντίν, βλέπει με δέος τις τρομερές καταστροφές που επιφέρει η μογγολική λαίλαπα, την εξαθλίωση στην οποία βρίσκεται ο πληθυσμός, την αναρχία που επικρατεί και το ανήσυχο και μυστικιστικό του πνεύμα επαναστατεί. Ο Βαγιαζήτ έχει ηττηθεί το 1402 από το κατακτητή Τιμούρ Λαν, το οθωμανικό κράτος έχει εντελώς διαλυθεί και ένας αδελφοκτόνος πόλεμος, έχει ξεσπάσει ανάμεσα στα παιδιά του Σουλτάνου.
   
    Οι πόλεμοι που δε φαίνεται να έχουν τέλος, προκαλούν αγανάκτηση στον τουρκικό λαό. Πολλοί έχουν μείνει για πάντα ανάπηροι, αδυνατούν να καλλιεργήσουν τη γη τους, ενώ ομάδες ληστών κάθε φυλής και θρησκείας προκαλούν παντού καταστροφές και λεηλασίες.


   Ο Μπεντρεντίν, την τρομερή εκείνη εποχή κοινωνικής και οικονομικής οπισθοδρόμησης για τους λαούς της περιοχής, μεταβαίνει στα εμιράτα του Καραμάν και του Γκερμιγιάν και αναπτύσσει ιεραποστολική δράση υπέρ του σουφισμού. Χρόνια αργότερα, σοφός πια και προβληματισμένος από όλα αυτά, μη μπορώντας να δώσει λύση μέσα από την διδασκαλία και τον τρόπο ζωής των δερβίσικων ταγμάτων, εξεγείρεται και αυτός μαζί με το λαό και προχωρεί στην διατύπωση πιο ριζοσπαστικών και φιλολαϊκών κηρυγμάτων.

   Απομακρύνεται πλέον από τον θρησκευτικό μυστικισμό και τις απόκρυφες διδασκαλίες του σουφισμού και προσπαθεί να εφαρμόσει στην πράξη το όραμά του. Οραματίζεται μία αταξική κοινωνία  χωρίς διακρίσεις φυλής, θρησκείας, φύλου, μία κοινωνία όπου θα επικρατεί η απόλυτη κοινοκτημοσύνη και ισότητα, μία κοινωνία ανεκτικότητας , αδελφοσύνης και ευδαιμονίας. Διδάσκει τη μονογαμία, επιτρέπει τη μουσική και το αλκοόλ. Αλλάζει την κλασική προσευχή του Ισλάμ, διευρύνοντας το θρησκευτικό του πιστεύω στο «Ένας είναι ο Θεός» και παραλείπει το «και προφήτης Αυτού ο Μωάμεθ». Δεν δέχεται τη μέλλουσα Κρίση και την ανάσταση των σωμάτων. Ο Παράδεισος και η κόλαση αποτελούν επίγειες καταστάσεις .

   Οι θρησκευτικές τελετές των πιστών του τελούνται ως αναμνήσεις, σύμφωνα με το τυπικό των ησυχαστών Αγιορειτών μοναχών και συμμετέχει και ο ορθόδοξος κλήρος. Θεωρεί και διδάσκει ότι για την ενοποίηση του κόσμου είναι απαραίτητη η ενοποίηση των θρησκειών και ειδικά των μεγάλων μονοθεϊστικών θρησκειών. Για το λόγο αυτό όπως μας παραδίδει ο Δούκας, ο Μπεντρεντίν και ο Μουσταφά δίδασκαν, ότι, «όποιος από τους Τούρκους πει ότι οι Χριστιανοί δεν είναι θεοσεβούμενοι, διαπράττει ασέβεια. Κάθε Τούρκος όταν συναντάει έναν χριστιανό, οφείλει να τον φιλοξενεί και να τον τιμά σαν άγγελο του Αλλάχ» (Ιωάννης Μελάς «Το Κομουνιστικό Κίνημα του Σεΐχη Μπεντρεντίν Σιμαναβή, Καντασκέρ των Οθωμανών πριν από την Άλωση 1416-1418» Αθήνα 1983).

   Αν και επιφανής δημοδιδάσκαλος (είχε φτάσει στο βαθμό του ανώτατου στρατοδίκη-καντασκέρη), δεν διστάζει να έρθει σε σύγκρουση με τις διδαχές του με το κοινωνικό κατεστημένο της οθωμανικής κοινωνίας. Δεν τολμούν λόγω του πραγματικά ενάρετου βίου του και του γεγονότος ότι ήταν πολύ αγαπητός στο λαό να τον πειράξουν. Η διδασκαλία του σιγά σιγά διαδίδεται μεταξύ των Τούρκων, Ελλήνων και Εβραίων φτωχοαγροτών. Ο Μπεντρεντίν, όντας επικίνδυνος εξορίζεται στη Νίκαια της Βιθυνίας. Εκεί γνωρίζεται με το Μουσταφά Μπιορκλουτζέ, έναν ελληνομαθή μουσουλμάνο βοσκό και με τον Εβραίο ντονμέ (αρνησίθρησκο) Τορλάκ Κεμάλ. Με την επίδραση αυτών η διδασκαλία του γίνεται πιο μαχητική , πιο ριζοσπαστική και επαγγέλλεται πια μία κομουνιστική επανάσταση, που θα εξισώσει όλες τις φυλές της Ανατολής και θα οδηγήσει στην κυριαρχία των λαϊκών μαζών.

   Το 1416 οργανώνεται ένας πραγματικός επαναστατικός στρατός στη Μικρά Ασία και τη Βλαχία. Χριστιανοί, μουσουλμάνοι και Εβραίοι, Τούρκοι και Έλληνες κατατάσσονται μαζικά στο στρατό αυτό, για να αποδειχθεί περίτρανα ότι στην αναφερόμενη εποχή, οι φτωχές αγροτικές μάζες δεν διαχωρίζονταν από θρησκευτικά και εθνικά μίση. Οι εξαθλιωμένοι δουλοπάροικοι κατάλαβαν ότι για να νικήσουν, θα πρέπει να δώσουν τα χέρια και να αγωνισθούν μαζί για την απελευθέρωσή τους. Στο κίνημα γρήγορα εισέρχονται και οι δερβίσηδες των τόσων πολλών ταγμάτων της εποχής, οι οποίοι το οργανώνουν σε πραγματική στρατιωτική βάση. Οι αντάρτες φορούσαν όλοι την ίδια στολή, έτρωγαν από κοινά συσσίτια και μοιράζονταν τα πάντα εκτός από τις γυναίκες. Δεν υπήρχε διαχωρισμός φυλής και θρησκείας μεταξύ τους.


Η καταστολή

   Ο Μουσταφά από τα βουνά του Καράμπουρνου, κάτω από τον κόλπο της Σμύρνης, περνάει στη Χίο. Εκεί γνωρίζεται με έναν Κρητικό καλόγερο στη μονή της Τουρλωτής της Χίου, οποίος ισχυρίζεται το ότι γνώριζε τον Μουσταφά από τη Σάμο και ότι εκείνες τις ημέρες τον επισκεπτόταν τις νυχτερινές ώρες διασχίζοντας πεζή το πέλαγος από τη Σμύρνη στη Χίο!
Οι δε προεστοί της Χίου, αλλά και οι περισσότεροι χριστιανοί μοναχοί ασπάζονται τις διδαχές του Μπεντρεντίν. Το κίνημα θεριεύει και οι αντάρτες εξοπλίζονται. Στο απόγειο της δόξας του, έφτασε να έχει πάνω από δέκα χιλιάδες άνδρες υπό τα όπλα. 

   Ο σουλτάνος Μωάμεθ Α’, πανικοβάλλεται. Οργανώνει πανστρατιά και χτυπάει τους επαναστάτες. Αρχικά, στέλνει τον αρνησίθρησκο Σέρβο Σισμάν (βασιλοπαίδι) με 6000 γενίτσαρους εναντίον του Μουσταφά. Στα στενά όμως του Στυλαρίου Όρους, ο Σισμάν υφίσταται πανωλεθρία και οι γενίτσαροι στην κυριολεξία κατακρεουργούνται από τους άτακτους του Μουσταφά. «Οι αποστάτες του Ισλάμ , εκδικήθηκαν με την ψυχή τους τον αποστάτη του Χριστού», γράφει ο Μελάς στη μονογραφία του για τον Μπεντρεντίν.
   Ο πόλεμος συνεχίστηκε. Υπό την ηγεσία του πιστού Βαγιαζήτ πασά ο σουλτανικός στρατός παρελαύνει στη Βιθυνία και δεν αφήνει τίποτα όρθιο. Σφάζει και καταστρέφει ότι βρει, εντελώς αδιάκριτα. Η τελική μάχη δόθηκε στην Έφεσο, όπου ήταν ιδιαίτερα σφοδρή και αιματηρή.
   Ο Μουσταφά τελικά συλλαμβάνεται στην Έφεσο, μαζί με χιλιάδες αγωνιστές, (κάπου 3000) όπου και βρίσκουν μαρτυρικό θάνατο. Το ίδιο τέλος θα βρουν και οι δερβίσηδες του Τορλάκ Κεμάλ, τους οποίους θα απαγχονίσουν οι γενίτσαροι ομαδικά στον κάμπο της Μαγνησίας.


Το τέλος

   Ο Μπεντρεντίν συλλαμβάνεται με τη σειρά του στις Σέρρες και παραδίδεται στα χέρια του Σουλτάνου. Μετά από μία παράνομη και εικονική δίκη, απαγχονίζεται στην αγορά της πόλης, μπροστά από μία ταβέρνα, στις 18 Δεκεμβρίου του 1420. Ήταν εξήντα ετών.

    Το κίνημα του Μπεντρεντίν δεν ξεχάστηκε για αιώνες από τον τουρκικό και ελληνικό λαό.
Στη σύγχρονη Τουρκία ο σεΐχης Μπεντρεντίν αποϊστορικοποιείται και ανανοηματοδοτείται συνεχώς. Για τον
 Ρεσίτ Σαφέτ Αταμπινέν, σε ένα μικρό φυλλάδιο που εκδόθηκε το 1960 στα γαλλικά, ο Μπεντρεντίν θεωρείται για τους Τούρκους ο εκφραστής της θρησκευτικής, κοινωνικής και ιδεολογικής  οικουμενικότητας. Ο Αταμπινέν παραλληλίζει τον Μπεντρεντίν με τον Σπινόζα, αποδίδοντας του ταυτότητες όπως δημοκράτης και σοσιαλιστής διότι είχε μελετήσει τις τρεις μεγάλες μονοθεϊστικές θρησκείες και αναζητούσε την ενοποίηση τους. Ο σεΐχης Μπεντρεντίν, ο Μουσταφά Μπορκλουτζέ και ο Κεμάλ Τορλάκ λόγω του λαϊκού χαρακτήρα του κινήματος τους, έχουν υμνηθεί σε βαθμό «Αγίων» από τη σύγχρονη τουρκική αριστερά και το κίνημα των Τούρκων αναρχικών.

    Ο μεγάλος μαρξιστής ποιητής Ναζίμ Χικμέτ, ο εραστής του έμμετρου λόγου, έχει γράψει το περίφημο «Έπος του Μπεντρεντίν» που δημοσιεύθηκε το 1936.  Οι παρακάτω στίχοι του Χικμέτ από το «Έπος του Μπεντρεντίν» μελοποιήθηκαν από τον Θάνο Μικρούτσικο και σε πρώτη εκτέλεση ερμήνευσε η Μαρία Δημητριάδη




 


ΠΗΓΕΣ

- www.anexartitos.gr
- metwpoistorias.blogspot.com
- Η. Κολοβός, «Του Μπεντρεντίν τα παλικάρια στην οθωμανική και την σύγχρονη τουρκική ιστορία»
- Κ. Λάππας, Α. Αναστασόπουλος, Η. Κολοβός, «Μνήμη Πηνελόπης Στάθη, Μελέτες Ιστορίας και Φιλολογίας»
- «Παγκόσμια Ιστορία» της Ακαδημίας Επιστημών της ΕΣΣΔ 
Συνέχεια...
Creative Commons License

This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Ελλάδα License.


ΜΠΟΡΕΙΣ να αντιγράψεις ό,τι θες από αυτή την σελίδα χωρίς άδεια.

ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙΣ να αντιγράψεις τίποτα χωρίς να αναφέρεις την πηγή προέλευσης.